Blog 24, 28 februari 2023

Lia, 62 jaar, kwam met haar drie jongvolwassen kinderen bij ons, alle vier aan het eind van hun Latijn. Lia was vorig jaar mei ziek geworden, kreeg van haar artsen ‘nog een paar maanden te leven’ mee. Uitgeput kwam het viertal een paar maanden daarna bij ons binnen, Lia’s dagen leken geteld. Ze was moegestreden van de pijn en misselijkheid, de kinderen waren op van de combinatie van de mantelzorg, hun banen, de kleintjes in hun gezinnen. We ontfermden ons over Lia, omarmden haar kinderen. De pijnbestrijding deed zijn werk, de kinderen voelden zich ontzorgd. Er kwam ruimte voor heel veel aandacht voor elkaar. De dagen werden weken. 

Zes weken na het overlijden hadden we een ‘nagesprek’. Samen met de kinderen Yvo, Renske en Nienke keken we terug op hoe het gegaan was. Het was best even slikken voor deze jonge mensen, die tien jaar eerder al hun vader verloren. Ouderloos samen sterk, dat is wat ze lieten zien. Lia had zware tijden moeten verdragen in haar leven vertelden de kinderen. Ze vulden elkaar aan en wilden niets liever dan het verhaal van hun leven met Mama vertellen: een lieve, zorgzame moeder. De tegenslagen hadden haar wereld kleiner gemaakt, veel vrolijkheid was haar ontnomen. Yvo vertelde dat Lia bij ons weer meer en meer zichzelf werd, Renske sprak over de eindeloze hoeveelheid cadeautjes die ze voor de kleinkinderen moest kopen van Ma. Nooit gaf ze cadeautjes over de top, nu was het niet aan te slepen.

We dachten allemaal dat Lia kort bij ons zou zijn. Maar Lia kwam steeds meer in de huiskamer, sprak honderduit. Ze bracht veel tijd door met haar gezin en straalde. Ook de kinderen straalden bij hun verhalen over de laatste weken bij ons. ‘We hadden onze moeder weer terug, vol blijdschap, ze maakte van ieder moment een feestje.’ 

Nienke vertelde dat haar moeder haar die laatste middag uitzwaaide en riep ‘Love you’, dat deed ze anders nooit. En toen liet ze los, was het leven op, tijd om te gaan. Yvo bleef slapen, Nienke loste hem af, hij bleef. Renske kwam in alle vroegte. De hand van Yvo schoof op naar de arm van zijn moeder om plaats te maken voor Renske die de hand van haar moeder pakte. Gedrieën hadden ze hun moeder vast. Eén zucht en daar ging ze. Rustig, het viertal samen. Lia heeft haar kinderen meegeven hoe mooi het kan zijn om te sterven.

De vraag kwam van Renske: ‘Hoe kan het nou in één nacht zo plotseling opraken?’ 

‘We creëren een beeld’ leg ik uit, ‘van hoe het zal gaan, dat afscheid. We verwachten dat het heel langzaam wat minder wordt en zijn dan erg verrast als dat anders loopt. Zoals we ook niet konden voorspellen hoeveel momenten jullie nog met haar zouden hebben’.

Deze drie jonge mensen die nu zonder ouders verder gaan lieten ons in dit nagesprek weten hoe rijk deze momenten bij ons waren.