Eind april appte ik onze vrijwilliger Monique. Ze werkte bij ons tot ze terminaal ziek werd. Haar lichaam gaat het nu echt opgeven. Ik stuurde haar een hartje; wat kun je verder nog zeggen nadat we in woorden elkaar ten afscheid hebben bedankt voor wie we zijn? ‘Dag lieve Els, je hoort wel wanneer het zover is’ zei ze. 

April doet wat hij wil: ook hier. Mijn lieve collega kon al maanden niet aan het werk nu de wereld van haar gezin volledig op z’n kop is gezet. Haar man is ernstig ziek. Onzekerheid en de grote vragen welke afslag het leven voor je in petto heeft, dat is een lot dat menigeen te voortduren heeft, maar nu treft het hen. We spreken elkaar bijna dagelijks. April was voor hen een maand waarin alles wat ik zeg de werkelijkheid niet kan omvatten.

Dan weer nieuwe berichten. Een droevige vrijwilliger. Haar man is plotseling overleden. Vreselijke maanden van ziekte, verwarring en hard werken om overeind te blijven gingen eraan vooraf. Een andere vrijwilliger die al jaren trouw de eerste dienst op zondag werkt bleef plotseling weg. Nu krijg ik te horen dat haar broer ernstig ziek was en overleed. Opnieuw kwam een vrijwilliger op kantoor langs: ‘Ik kan het je maar beter komen vertellen’ zei hij. Zijn vrouw, ook vrijwilliger bij ons, ging voor een dagbehandeling naar het AMC en werd wakker nadat ze een acute openhartoperatie had ondergaan. 

Ik was zelf nog jong toen ik leerde leven met de dood. Onze dochter Suzan was 4 weken oud toen de artsen ons voospelden dat ze geen 6 weken oud zou worden. Het werden 6 maanden. Zes bijzondere, liefdevolle, pijnlijke, hartverscheurende en tegelijkertijd rijke maanden. Het zwaard van Damocles viel bijna 5 maanden later dan verwacht. Ik omarmde mijn lieve meisje, praatte, zorgde en zong voor haar. Er was een moment dat ze meezong, hoe mooi dat was is niet te verwoorden.  Leven met sterven werd mijn leven.

En dat is wat we doen met elkaar in het hospice, leven met sterven én mooie momenten. Daarbij blijft het belangrijk je af te vragen waarom we dit werk doen. Vanuit welke gedrevenheid ben ik en zijn anderen aanwezig en klopt die met hoe we meebewegen en gasten met hun naasten bijstaan? Is dat om onszelf een goed gevoel te geven of om werkelijk te zien wat de behoefte is van de ander? Ieder oprecht antwoord is goed, want aandachtige zorg geven, dat doen we. 

Het lijstje van april werd nog langer. Ik realiseer me dat ik het leed van onze trouwe vrijwilligers niet zomaar loslaat. Ik leef betrokken mee, met hun leven, de tegenslagen, het sterven. En zo vergaat het natuurlijk ook hun collega-vrijwilligers.

De laatste dagen van april dienden zich aan. Monique reageerde op mijn hartje. De datum van haar ‘vertrek’ staat vast: “Dag lieve Els, jammer dat ik je niet langer heb gekend”. Ik wens haar liefdevolle laatste dagen van afscheid en een warme ontvangst aan de andere kant van de sluier. Zo eindigt ons contact, zeker niet onze verbinding.